EKONOMİ

Hindistan, Çin, İtalya, Türkiye… Herkes onun peşinde!

ABD'li elektrikli otomobil üreticisi Tesla'nın yeni fabrikası için arayış içerisinde olduğu bir dönemde, şirketin kurucusu Elon Musk Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile bir araya geldi. Görüşmede, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Tesla'nın 7'nci fabrikasını Türkiye'de kurması için çağrı yapması ise ABD'li şirketi gündemin üst sıralarına taşıdı. Öyle ki, yaz aylarında Avrupa turuna çıkan Musk, İtalya Başbakanı Meloni ve Fransa Cumhurbaşkanı Macron ile bir dizi görüşme gerçekleştirmişti. Tesla'nın yöneticileri ise yine aynı dönemde İspanya ve Hindistan'a temaslarda bulunmuştu. Tüm bu görüşmelerin ardından Tesla cephesinden bir açıklama gelmemesi, şirketin yeni tesisinin nerede olacağının daha çok merak edilmesine yol açtı.

Tesla ve SpaceX'in kurucusu Elon Musk'ın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşmesi heyecan yarattı.,

249 milyar dolar serveti ile dünyanın en zengin iş insanı unvanını elinde bulunduran Musk, New York'taki Türkevi'nde Cumhurbaşkanı Erdoğan ile temaslarda bulunmuş, bu görüşmede ise Cumhurbaşkanı Erdoğan Tesla'nın 7'nci fabrikasını Türkiye'de kurması için çağrı yapmıştı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Musk ile görüşmesi ve Tesla'ya yaptığı çağrı, ABD'li elektrikli otomobil üreticisinin yeni bir fabrika yatırımına hazırlandığı sürece denk gelmesi bakımından önem taşıyor.

AVRUPALI LİDERLER İLE BİR ARAYA GELDİ

Tesla, kendi ülkesi dışındaki ilk fabrikasını 2019 yılında Çin'de açtı. Bu gelişmenin üzerinden çok geçmeden, 2022 yılında ABD dışındaki ikinci, Avrupa'daki ilk fabrikasını Almanya'da faaliyete geçiren Tesla, ABD dışındaki üçüncü fabrikası için yaz aylarında yoğun bir yer arayışı içine girdi.

İlk olarak Haziran ayında İspanyol basınında, Tesla'nın İspanya'daki Valensiya bölgesel hükümetinin liderleriyle otomotiv yatırımı yapmak için görüşmelerde bulunduğu haberleri yer aldı. Şirketin, Valensiya çevresinde 4.8 milyar dolar yatırımla bir fabrika inşa edeceği öne sürüldü.

Bu haberlerin tartışıldığı günlerde Avrupa turuna çıkan Elon Musk, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile bir dizi görüşme gerçekleştirdi.

Görüşme trafiğine İtalya'dan başlayan Musk, Başbakan Meloni ile yapay zekanın fırsatlarını ve risklerini görüştüğünü açıkladı.

Meloni de Musk ile gerçekleşen toplantı ile ilgili olarak, "Çok verimli bir toplantı idi. Büyük bir samimiyetle yapay zekanın fırsatları ile risklerini, Avrupa'da piyasa düzenlemelerini ve doğum oranları gibi bazı önemli konuları ele aldık. Bizi birleştiren gelecekteki zorluklara beraber ilerliyoruz" dedi.

Fakat, kaynaklar bu toplantıda Tesla'nın yeni planlanan yeni fabrikasının da gündeme geldiğini belirtiyor.

MACRON'DAN DAVET

Bu görüşmenin üzerinden çok geçmeden Elon Musk Fransa'nın kapısını çaldı ve Temmuz ayında Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un konuğu oldu.

İtalya ve Fransa'daki görüşmelerin ardından Tesla'nın yeni fabrikası için belirsizlik sürerken, Macron cephesinden ise şirkete davet üstüne davet geldi.

Fransa Cumhurbaşkanı Macron, Temmuz ayında Musk ile el sıkıştığı görüşmeden bir fotoğraf karesi paylaşarak, "Hadi beraber çalışalım. Fransa'yı seç" ifadelerini kullandı.

HİNDİSTAN'DA GİZLİ GÖRÜŞME

Bu görüşmeler, Tesla'nın yeni fabrikasının Avrupa'da olacağına kesin gözüyle bakılmasına neden olurken, şirketin üst düzey yetkilileri Ağustos ayında Hindistan'da ortaya çıktı.

Hindistan Ticaret Bakanı Piyush Goyal ile bir araya gelen Tesla yöneticileri, Yeni Delhi'de bir otelde gerçekleşen görüşmede ülkedeki potansiyel bir yatırımı masaya yatırdı.

Şirket kaynakları, Tesla'nın Hindistan'da mevcut giriş modelinden yaklaşık yüzde 25 daha ucuz olan düşük maliyetli yeni bir elektrikli araç üretmek için bir fabrika inşa etmekle ilgilendiğini aktarıyor.

İşte bütün bu sürecin ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yaptığı çağrı ayrı bir önem taşıyor.

YILDA 2 MİLYON KAPASİTESİ BULUNUYOR

Hali hazırda dünyanın en büyük elektrikli otomobil üreticisi olan ABD'li Tesla, yılda 2 milyon otomobil üretecek kapasiteye sahip. Şirketin Kaliforniya fabrikasının yıllık otomobil üretim kapasitesi 650 bin olarak açıklanırken, Teksas'taki tesisin ise yıllık üretim kapasitesi 250 bin adet seviyesinde.

Tesla'nın Çin'deki Şangay fabrikasının yıllık üretim kapasitesi de 750 bin adet olarak açıklanıyor. Tesla'nın Avrupa'daki ilk fabrikası olan Almanya'daki Berlin tesisinin ise yılda 350 bin adet kapasitesi bulunuyor.

Tüm bu tesislerin haricinde Nevada'da silindirik batarya hücresi üreten Tesla, Meksika'da da yeni bir tesisi hayata geçirmeye hazırlanıyor.

Bu noktada bir karşılaştırma yapacak olursak, Türk otomotiv sanayisinde otomobil, hafif ticari, ağır ticari ve traktör dahil olmak üzere toplam üretim adedi 2022'de 1 milyon 353 bin olarak kayıtlara geçti.

Otomotiv Sanayii Derneği verilerine göre, Türkiye'nin otomobil üretimi ise geçen yıl 811 adet düzeyinde gerçekleşti. 2022'de hem toplam otomotiv sanayisinde hem de otomobil üretiminde kapasite kullanım oranı yüzde 70 olarak gerçekleşti.

Dolayısı ile, 2022'de toplam otomotiv sanayisinin kapasitesinin 1 milyon 932 bin, otomobil üretim kapasitesinin ise 1 milyon 158 bin adet olduğu sonucuna varılıyor.

Eğer Tesla Almanya'daki fabrikasına eş değer bir tesisi Türkiye'de açmaya karar verirse, bu gelişme Türk otomotiv sanayisinin kapasitesini yüzde 20 artırarak 2 milyon 300 bin seviyesine taşıyacak ve Tesla'da Türkiye'nin otomotiv üretiminin tek başına yüzde 12'den fazlasını oluşturuyor olacak.

Öte yandan, Tesla, 871 milyar dolarlık pazar değeri ile dünyanın en değerli 7'inci şirketi konumunda. Türkiye ekonomisinin büyüklüğü (GSYH) ise 2022 sonu itibari ile 905 milyar dolar olarak açıklanmıştı.

Rakamlar, Elon Musk'ın Tesla'sının hem üretim gücünün hem de değerinin Türkiye ile başa baş olduğunu gösteriyor.